2.5 Oplossingsrichtingen

Om binnen de voorgestelde financiële kaders zijn maatregelen nodig. Dit betekent dat we voor 2025 in totaal € 1,1 miljoen en in de laatste jaarschijf minimaal € 4,0 miljoen moeten vinden.

Er zijn verschillende mogelijke oplossingsrichtingen om binnen de voorgestelde financiële kaders te blijven:

1. Het principe van nieuw beleid voor oud beleid toepassen.
2. De ingediende aanvragen voor nieuw beleid aanpassen, uitstellen of annuleren.
3. Meer inkomsten genereren, zoals door het verhogen van de OZB of de parkeertarieven.

In deze kadernota zijn concrete maatregelen opgenomen om in 2025 een positief financieel resultaat van minimaal € 0,5 miljoen te behalen.

Hieronder een overzicht van de maatregelen per onderwerp en per domein:

Bedragen *€1.000

Onderwerp	Keten	2025
Aframen jeugduitgaven	Sociaal Domein	100
Afschaffen of verminderen AV Frieso	Sociaal Domein	50
Analyse-, en diagnose-trajecten bij Caparis halveren	Sociaal Domein	100
Minderheden budget afschalen	Sociaal Domein	75
Reservering Breed Offensief vervallen	Sociaal Domein	100
Drempelhulpen algemeen gebruikelijk maken	Sociaal Domein	35
Totaal Sociaal Domein		460
Verlagen budget economische agenda	Fysiek domein	75
Verhogen parkeeropbrengst 2,5% per jaar	Fysiek domein	80
Opbrengsten plaatsen reclamezuil A7	Fysiek domein	75
Verhogen van liggelden	Fysiek domein	50
Beheer en onderhoud openbare ruimte	Fysiek domein	122
Duurzaamheid	Fysiek domein	200
Totaal Fysiek Domein		602
Openbare orde en veiligheid	Bedrijfsvoering	50
Budget voor servicenormen verlagen	Bedrijfsvoering	20
Vermindering formatie keten bedrijfsvoering	Bedrijfsvoering	50
Totaal Bedrijfsvoering		120
Totaal structurele oplossingen		1.182

Toelichting per onderwerp:

1. Aframen jeugduitgaven
De reeds ingezette acties op beheersing van kosten voor de jeugdzorg, gaan in 2025 een structurele besparing opleveren.

2. Afschaffen of verminderen AV Frieso
De bijdrage voor de aanvullende zorgverzekering wordt verlaagd, dit is nog ruim boven de minimale vereiste vanuit AV Frieso.

3. Analyse- en diagnose-trajecten bij Caparis halveren
In de praktijk blijkt dat we voor maximaal 50% gebruik maken van de plekken.

4. Minderheden budget afschalen
Voortschrijdend inzicht laat zien dat de komende jaren het budget te ruim is opgenomen.

5. Reservering Breed Offensief vervallen
De reservering voor het breed offensief zal de komende jaren niet volledig worden uitgenut.

6. Drempelhulpen algemeen gebruikelijk maken
In plaats van een Wmo indicatie wordt de drempelhulp algemeen gebruikelijk verklaard. Dit levert een geschatte besparing op van structureel €35.000 in 2025.

7. Verlagen budget economische agenda
Door het budget voor de economische agenda met € 75.000 te verminderen resteert er van de in de begroting 2023 aangevraagde en gekregen extra middelen nog € 225.000 structureel om onze ambities te realiseren.

8. Verhogen parkeeropbrengst 2,5%
We stellen voor om de parkeertarieven bovenop de indexstijging van 2,7% met 2,5% extra te laten stijgen in 2025.

9. Opbrengsten plaatsen reclamezuil A7
Door het plaatsen van een reclamezuil bij de A7 verwachten we een meerjarig contract af te kunnen sluiten met een adverteerder. Naar verwachting levert dit jaarlijks € 75.000 op. Incidenteel is een investering van € 50.000 nodig om de zuil aan te schaffen.

10. Verhoging van liggelden
Door het verhogen van liggelden, kunnen extra inkomsten worden gegenereerd. Dit vereist wel dat de voorzieningen op peil zijn, dat het proces goed wordt geregeld en de tarieven vergelijkbaar zijn met andere gemeenten in Fryslân.

11. Beheer en onderhoud openbare ruimte/kapitaalgoederen
Op het totaal van beheer en onderhoud van onze kapitaalgoederen kan een besparing gerealiseerd worden waarbij nog steeds voldaan wordt aan het niveau van sober en doelmatig.

12. Duurzaamheid
Door de subsidies voor duurzaamheid vanuit het Rijk kan een deel van de beschikbaar gestelde middelen afgeraamd worden zonder de ambitie terug te brengen.Wij investeren vanaf 2025 in maatregelen uit het klimaatadaptatieplan zodat in 2050 de gebouwde omgeving van Smallingerland zo is ingericht dat het de weersextremen kan opvangen.

Daarmee is de kans op wateroverlast, hittestress en droogte tot een acceptabel niveau beperkt en daarmee behouden wij een prettig leefklimaat voor mens en dier. Verder is de dalende trend voor wat betreft de biodiversiteit omgebogen in een stijgende lijn.

13. Openbare orde en veiligheid
Het effect van deze maatregel is dat bepaalde doelen uit het Kernbeleid veiligheid niet of nauwelijks gehaald kunnen worden. Afgelopen jaar is beleid ontwikkeld, dat zal aankomende periode niet tot uitvoering kunnen worden gebracht. Te denken valt aan de inzet op jeugdproblematiek of het borgen van de cyberveiligheid.

14. Budget voor service normen verlagen
Het effect van deze maatregel is dat er minder geïnvesteerd kan worden in klanttevredenheidsonderzoeken of de verdere ontwikkeling van de bestaande dashboards en de monitoring daarvan. Met deze dashboard monitoren we onder andere de snelheid van de terugbelverzoeken en de klachtafhandeling.

15. Vermindering formatie bedrijfsvoering
Het effect van deze maatregel is dat er minder personele inzet beschikbaar zal zijn, gericht op de bedrijfsvoering. Omdat er juist meer personele inzet nodig is, zal in aanloop naar de begroting bekeken moeten worden waar deze taakstelling aangewend kan worden.

Door de structurele maatregelen in 2025 is het begrotingssaldo positiever en verbetert het beeld van de vrij besteedbare ruimte in de algemene reserve. Onderstaande tabellen geven dit weer. De laatste jaarschijf is echter nog steeds negatief en voldoet niet aan het voorgesteld financieel kader.

Bedragen * €1.000

Ontwikkeling structurele positie per jaar	2025	2026	2027	2028
Saldo kadernota 2025-2028	-571	-6.645	-7.459	-7.523
Oplossingen	1.182	1.182	1.182	1.182
Saldo kadernota 2025-2028	611	-5.463	-6.277	-6.341

Met de genoemde maatregelen voldoen we aan het voorgestelde kader voor de begroting 2025 van minimaal € 0,5 miljoen positief saldo. Er moet echter nog ongeveer € 2,8 miljoen ruimte gevonden worden om het tekort in de laatste jaarschijf terug te dringen tot -€ 3,5 miljoen.

Bedragen *€1.000

Vrij besteedbaar	2025	2026	2027	2028
Stand 1/1	21.700	16.630	8.129	902
Onttrekkingen al besloten	-3.377	-2.102	-450
Kadernota 2025-2028	-2.304	-936	-501
Vrije begrotingsruimte eenmalige oplossingen	611	-5.463	-6.277	-6.341
Totaal vrij besteedbaar	16.630	8.129	902	-5.439